برای مجردها: ضرورت و چگونگی تحقیق قبل از ازدواج

بسم الله الرحمن الرحیم

ماه هاست قول دادم این پست و بنویسم. الوعده وفا. شناخت دوران خواستگاری دو بخش عمده داره: صحبت با فرد و تحقیق. تو کشور ما اینطوری جاافتاده که بخش مهم صحبته و به تحقیق اغلب به شکل یه موضوع پیش پا افتاده و فرمالیته نگاه میشه. در حالی که برعکسه. از من بپرسین میگم تحقیق چندین برابر صحبت رو شناخت ما اثر داره. چرا؟

اول اینکه تو صحبت ها، نمیشه صددرصد مطمئن بود که طرف داره راست میگه. وقتی می پرسید چقدر صبورید و میگه خیلی زیاد. از کجا مطمئنین؟ کم نیست موردهایی که تو زندگی دقیقا عکس حرف ها رو دیدن. 

دوم اینکه حتی اگر از صادق بودنش هم صددرصد مطمئن باشیم، ممکنه شناخت فرد از خودش غلط باشه. مثلا یک نفر تو یک موقعیت خاص بهش گفته باشه تو صبوری، یا خودش این دید رو نسبت به خودش داشته باشه، در حالی که واقعا یه چیز دیگه باشه. نمیخواد دروغ بگه ولی باز هم اشتباه میگه و شما رو به اشتباه میندازه. چنددرصد از آدمای دور و برتون رو خودشون شناخت کاملی دارن؟ خوب خودشون و ویژگی هاشون رو میشناسن و روش تحلیل دارن؟ چرا ازشون توقع داریم خوب و بی نقص و بی خطا بتونن خودشون رو معرفی و توصیف کنن برامون؟

سوم اینکه بعضی اوقات موضوعاتی هست که تو صحبت اصلا بهش اشاره نمیشه. نه شما به ذهنتون میرسه که بپرسین نه اون به ذهنش میرسه که بگه، بعد همین ها تو زندگی مشکل ایجاد میکنن. یکی از راه های فهمیدن این نکته های خاص تحقیقه. 

چهارم اینکه وقتی شما یکی رو انتخاب میکنید میخواین باهاش زندگی کنین. چه چیزی میتونه درمورد مشکلات و موانع این زندگی مشترک شما رو آگاه کنه، بهتر از تجربه کسانی که این تجربه رو داشتن؟(خانواده، هم اتاقی ها، هم دانشگاهی ها، همکارها...) خیلی وقتا اونا بهتر از خود طرف به شما کمک میکنن تو شناخت. 

حتی اگر کاملا از صداقت فرد مطمئنید، حتی اگر جواب نهایی تون تقریبا معلومه و مثبته، حتی اگر حسابی خودش و خانواده ش رو پسندیدین... باز هم تحقیق کنین! جدی و درست حسابی هم تحقیق کنین. چرا؟ ما قبل از ازدواج از فرد یه شناختی به دست میاریم و با اون شناخت وارد زندگی میشیم. حرفایی که خودش زده، چیزهایی که بقیه درباره ش گفتن... این شناخت میشه سنگ بنای روابط ما. مثلا اگر تو جلسات خواستگاری بهتون گفته من بازی کامپیوتری میکنم، بعد ازدواج با دیدنش جا نمی خورین، اتفاقا براش آماده اید. حتی به چشمتون عیب هم نیاد شاید. اگر گفته من روی نظم حساسم، یا من خیلی منظم نیستم...  حرف ها و شناخت های قبل از عقد مثل یه جور اتمام حجت می مونن. تکلیف ما رو با زندگی مون و فرد مقابلمون روشن میکنن. این آدم، این ویژگی ها رو داره. میخوای یا نه؟ و اگه جوابمون مثبت بود از همون اول با نیت کنار اومدن با اون ویژگی ها وارد زندگی میشیم. برای همین حتی اگر جواب مثبته، باز هم هرچه شناخت قبل از ازدواج بیشتر باشه روابط بعد از ازدواج بهتر و کم تنش تر شکل میگیرن. لازم نیست هر روز یه نکته جدید درباره ش کشف کنی و بفهمی تا دوباره بخوره تو ذوقت. لازم نیست با هم بحث کنین که تو فلان مورد رو به من نگفته بودی، من فکرش رو نمی کردم... به علاوه پایه ها و خشت های اول رابطه رو از همون اول درست سر جاش میذارین. مثلا اگر تو صحبت ها و تحقیق ها فهمیدین فرد مقابلتون رو حجاب همسرش حساسه، از همون اول حواستون هست کاری نکنید که حساسیتش تحریک بشه، اگه فهمیدین زود عصبانی میشه، مراقبید ناراحتش نکنید، اگه فهمیدین درونگرا و دیرجوشه از همون اول برای روابط زیاد تو منگنه نمیذارینش که روش فشار بیاد.... خلاصه اینکه تحقیق حتی اگر در نهایت هم روی جواب شما اثر مستقیم نداشته باشه، باز هم لازمه، باز هم ضروریه.

اما همه این نکته ها وقتی درسته که تحقیق، تحقیق باشه نه این برنامه ساده و فرمالیته که به بی فایده ترین شکل ممکن انجام میشه. 

معمولا خانواده ها چطور تحقیق میکنن؟ به خود طرف یا خانواده ش میگن چندتا شماره بدین. اونا میدن. یا اینکه اینا راه می افتن تو محله طرف. چندتا سوال ساده که جوابش هم معلومه: خانواده خوبین؟ پسر/دختر خوبیه؟ مشکلی ندیدین ازشون؟ و همه هم میگن بعله بعله بعله. و تمام. یکی از آشناهای ما برای تحقیق از خانواده پسر آدرس گرفته بود. بعد یه شمالی جنوبی سهوا اشتباه شده بود تو آدرس. اون هم رفته بود و تو محله پرسیده بود و همه گفته بودن بعله خوبن. (حالا کی رو میگفتن؟ خدا میدونه!) بعد ازدواج تازه فهمیدن خونه شون تو اون محله نبوده اصلا. 

این تحقیقا هیچ فایده ای ندارن. و چیزی که منظور من از تحقیقه اصلا اینها نیست. اما نکات تحقیق:

1) کی رو بفرستیم تحقیق؟ خودتون که نمی تونید. پدر، برادر، شوهر خواهر... یکی که حوصله خوبی داشته باشه، روابط عمومیش خوب باشه، شما رو تاحدخوبی بشناسه و از ایده آل هاتون خبر داشته باشه، بدونه روی چه نکاتی باید دست بذاره، یکی که وقت بذاره براتون. 

2) از کی تحقیق کنیم؟ سوال کردن از خواهر و برادر و خاله و عمو بدنیست اما خیلی هم راه به جایی نمی بره. اون ها سال هاست این آدم رو میشناسن، باهاش زندگی کردن و به اخلاقای خوب و بدش عادت کردن. از طرف دیگه یه جور تعلق قلبی دارن بهش و دوست دارن این وصلت سربگیره. بنابراین از بهترین گزینه ها واسه تحقیق، کسانی هستن که تازه وارد اون خانواده یا فامیل شدن. مثلا اگه عروس یا داماد جدیدی گرفتن. به جای خواهرش از شوهرخواهرش بپرسین، به جای عموش از زن عموش... به چشم این افراد تازه وارد ویژگی های منفی و مثبت بروز بیشتری داره. چه ویژگی های خانواده چه خود فرد و و خیلی میتونن به شما کمک کنن. 

3) از بهترین افراد دیگه برای تحقیق دوستان فرد هستن. برای سوال کردن از دوستان، شماره های اولیه رو که از خود طرف میگیرین. بعد یه راه خوب اینه که وقتی به اونا زنگ زدین، ازشون بخواین خودشون شماره یه دوست دیگه که ایشون رو خوب میشناسه هم بده. این نفر دوم خیلی گزینه خوبیه. غیر از اون سعی کنین تو دوستایی که ازشون تحقیق میکنین تنوع ایجاد کنین. یکی دوتا از دوستای دبیرستان، دانشگاه، اگه خوابگاه بوده خوابگاه، محل کار، سربازی...

4) مخصوصا دوستای خوابگاه و سربازی خیلی خوبن. چون با طرف زندگی کردن و خوب و بدش خیلی دستشون اومده. 

5) لازم نیست برید دانشگاه طرف از استادش بپرسید یا مثلا از رییسش سرکار. این افراد معمولا شناخت به دردبخوری ندارن. چون رابطه نزدیکی باهاش نداشتن. معمولا حرفاشون کلی و تکرار مکرراته. الکی هم وقت و انرژی تون رو هدر میدید و گزینه های تحقیقتون کم میشه. 

6) اگه حضوری برین دیدن کسی که قراره ازش تحقیق کنین خیلی بهتره. چشم تو چشمین و اطلاعات بهتره. قبلش هم میشه باب دوستی رو باز کرد که از سنگینی جو کم بشه. حتما سوالاتون همراهتون باشه. 

7) قبل از هر سوالی اول از طرف تعریف کنین. که ایشون که اومدن خواستگاری اینطورن، اون طورن، ما میشناسیم خوبی هاشون رو، خانواده بسیار خوبین و ... این تعریف ها خیال طرف مورد تحقیق رو یکم راحت میکنه. دیگه اون احساس رو در خودش نمی بینه که طرف رو به شما ثابت کنه و از خوبی هاش زیاید صحبت کنه. شما خودتون درجریانید. اینجوری راحت تر میرین سر اصل مطلب. (از طرف دیگه باز یه جوری هم صحبت نکین که فکر کنه دیگه کار تمومه و صددرصده و این صحبت حالت فرمالیته داره، که چیزایی که باید بگه رو هم نگه)

8) سوالاتون نباید کلی باشه. ایشون چه جور آدمی هستن؟ خب چی بگه اون؟ باید کمکش کنین تو حرف زدن. با سوال های خوب کمکش کنین. مثلا نگین یه کم از اخلاقاش بگو. بگین سه تا از بهترین اخلاقاش رو بگین، سه تا از بدترین ها رو هم بگین. این یعنی حتما باید بدی ها رو هم بگی. 

9) حتما کاغذ بغل دستتون باشه که بنویسین. حداقل نت بردارین. برنگردین فقط کلیاتش یادتون باشه و دیگه هیچی. جزئیات حرفا مهمه. حالا تابلو ننویسین که طرف هول شه. ولی حواستون باشه. 

10) یه سری ویژگی ها که براتون مهمن، از هر جهت، رو اونا تاکید کنین. مثلا دست و دلبازی طرف مهمه. به طرق مختلف سوال کنید تا مطمئن بشید ازش. همون طور که گفتم با سوال های خوبتون فرد رو کمک کنین تا اطلاعاتی که میخواین رو بده. مثلا نپرسین خسیس هست یا نه؟ مشخصه میگه نه. بگین تو این پنج حالت به کدوم نزدیک تره (ولخرج، دست و دلباز، متعادل، مقتصد، خسیس) مطمئن باشین اگه خسیس باشه نمیاد به شما بگه بله خیلی ناخن خشکه. یه جور مودبانه تری میگه. مثلا میگه مقتصده. اینجا باید سریع نکته رو بگیرین و بیشتر روش مانور بدین.

11) دقت نظر و جدیت باید تو طرفی که داره تحقیق میکنه معلوم باشه. مشخص باشه که همه چی براش مهمه. حتی نکته های کوچیک. اون وقت فرد مقابل هم راحت تر حرف میزنه. یکبار به من زنگ زده بودن برای تحقیق از یکی از دوستانم. من یه ویژگی منفی از اون میدونستم که یکم پنهان بود و خیلی رو نبود. ولی به هرحال دونستنش خوب بود قبل ازدواج. اما خواهرآقا داماد که با من صحبت کرد اینقدر بی خیال و آشفته و سرسری بود که حرفاش که پشیمون شدم از گفتنش. احساس کردم اگر بگم هم ممکنه اینا اشتباه برداشت کنن، یا اصلا متوجهش نشن. چیزی نگفتم و فقط خوبی هاش رو گفتم. پس ببینین شما باید یه جوری صحبت کنین و یه جوری ریز سوال کنین که طرف مقابل مطمئن باشه همه چی براتون مهمه.

12) از طرف دیگه مطمئنش کنین، بگین این نکته ها هیچی از شایستگی های این آقا کم نمیکنه، ما میدونیم... اما فقط میخوایم شناختمون کامل تر بشه. چیزی به اونا نمیگیم از حرفای شما. شما هرنکته ای به نظرتون میرسه بگین. انگار خواهر خودتونه... خلاصه طرف رو وادار به گفتن کنید.

13) از چی بپرسیم؟ مهم تر از همه ویژگی های اخلاقیش. منفی و مثبت. مخصوصا منفی ها. بعد عادت های خاصش. بعد خانواده و فامیلش. و به علاوه نکاتی که خودتون تو خواستگاری فهمیدین یا براتون مبهمه یا میخواین روش تامل کنین. همه این موضوعات رو باید با سوالات حساب شده پرسید. سوالات ریز و جزئی و هوشمندانه. این بخشش دیگه کار شماست. خودتون باید سوالات رو طراحی کنین، حتی چینش صحبت رو ، و به کسی که داره از طرفتون میره تحقیق بدین. مطمئنا هیچ کس مثل خودتون برای زندگی تون وقت نمیذاره. پس بی خیال بازی درنیارین. جدی بگیرین و وقت بذارین.

14) یه سوال هست که برای من خیلی مهمه جوابش. البته سوال سختیه. مخصوصا برای اون بنده خدایی که باید جواب بده. اول از همه مطمئنش کنید که جوابش پیش خودتون می مونه، جوابش براتون مهمه، خواهش کنید تعارف نکنه و راستش رو بگه... بعد بپرسید اگه خودت خواهر داشتی به این آقا می دادی یا نه؟ جوابش هرچی بود باید بعدش بپرسید چرا؟ ریز ریز و با نکته ها. اگه نه به خاطر کدوم خصوصیاتش. اگه آره به خاطر چی. ممکنه اون بگه نه و دلیل نه گفتنش ویژگی هایی باشه که شما باهاش مشکلی ندارین. جواب منفی اون صرفا به معنی رد شدن فرد نیست. ولی شناختتون رو کامل میکنه. 

15) یادمه یکی از خواستگارهای من دوست برادر یکی از دوستام بود. من از دوستم خواستم از برادرش سوال کنه برام. اون هم یه روز خیلی راحت و وسط حرفای دیگه پرسیده بود. نکته هایی که برادر دوستم گفت خیلی مفید بود برام. ظاهرا چیزهای ریز کم ارزشی بود ولی تو شناخت و تصمیم گیری من اثر داشت. مثلا گفته بود بدترین فحشش هم اینه... یه برادر بود که داشت راحت با خواهرش صحبت می کرد. جالبه که بعدا من شماره ایشون رو گرفتم و پدرم هم باهاش صحبت کرد. از حرفایی که به پدرم زده بود هیچ نکته خاص به دردبخوری به دست نیاوردم. همون تعارفات و تعریفات معمول. اما از حرفایی که به دوستم زده بود چرا. اینا رو برای این گفتم که اگه آشنا یا فامیل مشترکی با یکی از اطرافیان خواستگار دارید حتما از این آشنایی استفاده کنین و اونا رو واسطه کنین برای تحقیق. آدم ها با آشناهاشون خیلی راحت تر هستن و همه چیز رو میگن.